Ucieleśnienie emocji odnosi się do procesu wyrażania lub przedstawiania emocji za pomocą ciała, gestów, mimiki twarzy i innych fizycznych wyrazów, zamiast lub równolegle z werbalnym wyrażeniem tych emocji. Oznacza również ekspansję emocji jak najdalej w mózgu i fizjologii ciała, przy jednoczesnym wytrzymywaniu jej obecności przez dłuższy czas. Zdolność do tolerowania emocji znacznie różni się między jednostkami, obejmując zarówno intensywność emocji, jak i czas, jaki można ją znieść. Ta zmienność jest kluczowa dla radzenia sobie z obecnymi objawami i kształtowania długoterminowej odporności.
Badania naukowe rzucają światło na fizjologiczne podstawy emocji i wskazują, że cała fizjologia ciała odgrywa rolę w doświadczaniu podstawowych emocji. Reakcja fizjologiczna organizmu na stres jest bardziej dokładnym wskaźnikiem jego doświadczenia niż świadoma percepcja.
Szczegółowe śledzenie doznań cielesnych w uważny, niereaktywny sposób zostało zalecone w psychologii somatycznej. Ta praktyka prowadzi do regulacji reakcji ciała. Jednak w konfrontacji z nieprzyjemnymi emocjami, które z natury oznaczają stany stresu i rozregulowania, takie śledzenie może nieumyślnie zagrozić lub nawet zatrzeć emocje w ich rodzącym się stadium. To zjawisko jest podobne do badania impresjonistycznego obrazu tak blisko, że można dostrzec tylko pojedyncze punkty, zakłócając szerszy obraz.
Zmienianie śledzenia emocji i doznań, lub próba obserwowania obu jednocześnie, może również utrudnić przetwarzanie emocji. Ograniczona pojemność pamięci roboczej komplikuje takie wysiłki, podobnie jak utrzymanie konfliktujących obrazów mentalnych jednocześnie.
Podobne wyzwania pojawiają się w przypadku różnych narzędzi regulacji ciała, takich jak dotyk, praca oddechowa czy pozytywne wizualizacje, jeśli są stosowane wyłącznie w celu regulacji fizjologii. Przytłaczające emocje mogą wywoływać zamknięcie ciała i przyczyniać się do szeregu objawów, w tym fizycznych, poznawczych, afektywnych, behawioralnych, relacyjnych i duchowych. Nieprzyjemne emocje, charakteryzujące się inherentną dysregulacją i stresem, szczególnie predysponują jednostki do objawów psychosomatycznych.
Skuteczna praca z emocjami za pośrednictwem ciała wymaga zrozumienia, w jaki sposób emocje są generowane i odpierane w różnych warstwach ciała (mięśniach, organach i układzie nerwowym); w jaki sposób emocje są powiązane z poznaniem i zachowaniami; oraz co musi się wydarzyć w procesie i ciele danej osoby, aby emocje zostały uzdrowione i stały się dalej wspierające w kształtowaniu odpowiednich funkcji poznawczych i zachowań.
Dostępność emocji poprawia zachowanie osoby. Badania pokazują, że osoba mająca dostęp do emocji jest nie tylko w stanie generować więcej odpowiednich alternatyw zachowań, ale także lepiej wybierać najlepszą ścieżkę działania w danej sytuacji.
Badania również pokazują, że ucieleśnienie emocji, zdefiniowane jako ekspansja emocji w fizjologii, poprawia postrzeganie osoby o sytuacji. Innymi słowy, osoba z emocjami lepiej potrafi nazwać emocję i zrozumieć ją, łącząc ją z odpowiednim kontekstem.
Kształtowanie odporności emocjonalnej wymaga wyrafinowanego zrozumienia współdziałania emocji i fizjologii. Zamiast wyłącznie dążyć do regulacji reakcji ciała, istotne jest kultywowanie zdolności do skutecznego tolerowania i integrowania emocji.
